Szaniec Jezuicki jest jednym z większych, niedokończonych, a przez to tajemniczych przedsięwzięć fortyfikacyjnych w Gdańsku. Poznaj dzięwiętnastowieczną perełkę.
Plan Szańca Jezuickiego zbudowanego w XIX wieku (tablica informacyjna). Historyczne fortyfikacje gdańskie - pruski fort zbudowany według założeń szkoły nowopruskiej w latach 1829-1867
Co kryją podziemia?
Umocnienia trapezowego fortu z suchą fosą, kaponierami z punktami strzeleckimi, skarpami i przeciwskarpami, a także prochownią, laboratorium amunicyjnym i betonowymi (!) wartowniami skrytymi w wałach, majdanem oraz magazynem prochowym w redicie (zniszczony w 1945 roku) były zabezpieczeniem umocnień pobliskiej Biskupiej Górki.
Opis planu Szańca Jezuickiego z tablicy informacyjnej:
-
Na planie od lewej: Obrona fosy - lewa kaponiera barokowa i galeria strzelecka w przeciwskarpie,
-
Sucha Fosa,
-
Betonowa remiza - schron wałowy,
-
Latryna,
-
Osiowa galeria przeciwskarpowa z zaczątkami chodników kontrminowych,
-
Laboratorium amunicyjne - miejsce gdzie przygotowywano pociski i ładunki prochowe,
-
Brama wjazdowa z mostem zwodzonym,
-
Krata forteczna i zasieki na przedpolu fortu (nie istnieją),
-
Redita - w czasie oblężenia ostatni punkt oporu, w czasie pokoju służyła jako magazyn prochu (nie istnieje),
-
Poterna do kaponiery i głównego magazynu prochu,
-
Obrona fosy - prawa kaponiera barokowa i galeria strzelecka w przeciwskarpie, pod suchą fosą tunel,
-
Betonowa remiza - schron wałowy,
-
Podręczny magazyn prochu.
Szaniec Jezuicki w języku niemieckim - Jesuiterschanze
Historia
Powstający na Wzgórzu Jezuickim koło kolegium jezuickiego (z siedzibą w pobliskim kościele św. Ignacego Loyoli) miał Szaniec (Fort) Jezuicki wejść w skład zewnętrznego pierścienia obronnego Twierdzy Gdańsk, składającego się z 9. fortów. Budowa rozpoczęta w 1843 roku, po kilku etapach - wywołanych zmianami projektowymi - zakończyła się w 1868 r. Pruska inwestycja podyktowana była doświadczeniami z niedawnych wojen napoleońskich, jednak rozwój amunicji spowodował zmniejszenie wartości bojowej tego rodzaju fortyfikacji. Niemcom fort służył do momentu demilitaryzacji Gdańska w 1920 roku.
Przez lata szaniec był niezwykle zaniedbany przez brak zainteresowania. Dziko zarośnięty. Dewastowany. W tej chwili (07.2014) Szaniec Jezuicki jest ogrodzony, pilnowany przez pracownika ochrony. Z suchej fosy usunięto drzewa i krzewy.
Szaniec Jezuicki na mapie
Fortyfikacje Gdańska - Szaniec Jezuicki.
Zdjęcia Szańca Jezuickiego
Sucha fosa. Po lewej - widok w kierunku bramy wjazdowej. Po prawej - widok w kierunku prawej kaponiery. Rok 2013
Wnętrze kaponiery barokowej. Górne piętro. Szaniec Jezuicki w Gdańsku
Kaponiera (1858) prawa w zieleni. Tak wyglądał fort przed usunięciem zieleni.
Video. Wycieczka z przewodnikiem po Szańcu Jezuickim
iBedeker - przewodnik Piotr Mazurek. Czerwiec 2010
iBedeker - przewodnik Piotr Mazurek. Czerwiec 2010. Część druga
* * *
Kliknij, by ściągnąć ofertę