Słynni Gdańszczanie cz. 2. Daniel Gralath (Starszy i Młodszy) 2014-06-26
Gralath-owie od 17. stulecia związali się z Gdańskiem i przez blisko 200 lat działali w instytucjach publicznych na rzecz rozwoju nadmotławskiego grodu.
Najsłynniejszy z rodu - Daniel Starszy (ojciec) piastował urzędy ławnika, rajcy i wreszcie burmistrza (w uznaniu zapobiegnięcia wkroczenia do Gdańska wojsk rosyjskich podczas wojny siedmioletniej). Historia potraktowała ich jednak brutalnie - miejsce ostatniego spoczynku znamienitych gdańszczan w Sulminie, graniczącym z Gdańskiem, popada w coraz większą ruinę i nie widać chętnych przeciwdziałania temu stanowi rzeczy...
Daniel Gralath (ur. 30 maja 1708 w Gdańsku, zm. 23 lipca 1767 w Gdańsku) – gdańszczanin, burmistrz, burgrabia, uczony. Źródło: Wikipedia.
Wielka Aleja Lipowa
W samym Gdańsku nie brakuje namacalnych dowodów-pamiątek po Gralathach. Największym z nich jest niewątpliwie Wielka Aleja Lipowa - kilkukilometrowy pas zieleni, wzdłuż alei Zwycięstwa, od Bramy Oliwskiej do Wrzeszcza. Kilkaset z 1416. pierwotnie zasadzonych drzew pamięta czasy swego fundatora, Daniela Gralatha.
Wielka Aleja Lipowa powstała między 1768 a 1770 rokiem. Szerokość - 9 prętów (38,7 metrów). Drzewa - holenderskie lipy zostały posadzone w doległości 14 stóp (4,02 metrów) w czterech rzędach. W każdym rzędzie stoją 354 drzewa. Koszt - 100 000 guldenów. Obecna długość Alei - 2030 metrów.
Towarzystwo Fizyki Doświadczalnej
Z Danielem Gralath-em Starszym związane jest również Towarzystwo Fizyki Doświadczalnej, przekształcone w Towarzystwo Przyrodnicze Gdańska, czyli stowarzyszenie naukowców i uczonych nie tylko z Pomorza i Polski, ale też i z zagranicy. Działało w kamienicy przy ul. Mariackiej 25/26 (przy Bramie Mariackiej nad Motławą). Obecnie to siedziba główna Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Rodzinny dom Daniela Gralath-a mieścił się przy ul. Długiej 40.
Elektrostatyka
Przyszły burmistrz pobierał nauki w Gimnazjum Akademickim (budynki poklasztorne kościoła św. Trójcy w Gdańsku). Dzięki zaszczepionemu tam zamiłowaniu do wiedzy gdańszczanin dokonał kilku odkryć w dziedzinie elektrostatyki. Opisał je w "Historii elektryczności" i "Bibliotece elektrycznej" - bibliografii wszystkich dzieł na temat elektrostatyki.
Pomnik w cieniu lip
Upamiętnieniem zasług Daniela Gralath-a Starszego dla Gdańska jest pamiątkowy obelisk, postawiony w malowniczym parczku u zbiegu al. Zwycięstwa i ul. Traugutta.
Powinien być nim także grobowiec rodowy w Sulminie, ale niestety został przez ludzi sprofanowany i zapomniany... (o tej tragicznej historii czytaj na http://www.polskatimes.pl/dziennikbaltycki/historia/164204,oni-nam-wielka-aleje-my-im-wielki-wstyd,id,t.html)
Palcem na mapie
Gdańsk pełen jest miejsc zaznaczonych bytnością tego słynnego mieszczanina. Trzeba tylko wiedzieć, gdzie je odnaleźć.
Szlakiem zasług Daniela Gralatha po Gdańsku.
Wielka Aleja - video
Aleksander Masłowski o Wielkiej Alei (video iBedeker). Część 1
Aleksander Masłowski o Wielkiej Alei (video iBedeker). Część 2
Aleksander Masłowski o Wielkiej Alei (video iBedeker). Część 3
* * *
Kliknij, by ściągnąć ofertę